γιατί αντίθετα προς το άλογο, το μουλάρι παραείναι έξυπνο για να μη χαλάει τη ζαχαρένια του παραβγαίνοντας έτσι για τη δόξα τρέχοντας γύρω-γύρω στην άρκη ενός ταψιού
βάζω τα μουλάρια πρώτα σ΄εξυπνάδα ύστερα απ’ τους αρουραίους και πάνω απ’ τις γάτες τους σκύλους και τελευταία τα άλογα
υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δέχεσαι τον δικό μου ορισμό της νοημοσύνης
δηλαδή πως
η εξυπνάδα είναι η ικανότητα να ανταποκρίνεσαι στο περιβάλλον σου
που σημαίνει να αποδέχεσαι το περιβάλλον σου αλλά να μπορείς να διατηρείς κάτι απο την προσωπική σου ελευθερία
τον ποντικό φυσικά τον βάζω πρώτο
{…}
τελευταίο βάζω το άλογο
δεν είναι σε θεση να σκεφτεί παρα ένα πράγμα τη φορά
και το κυριότερό του πλεονέκτημα είναι ο φόβος και η δειλία
ακόμα κι ένα παιδάκι μπορεί να το κοροϊδέψει ή να το ξεγελάσει και να το κάμει να σπάσει τα παϊδια του ή να τσακίσει την καρδιά του τρέχοντας γοργότερα και μακρύτερα απ’ όσο μπορεί
ή πηδώντας πράγματα πάνω και πέρα απ’ τη μπόρεσή του
αν δεν το προσέξεις σαν μωρό μπορεί να πεθάνει απ’ το πολύ φαϊ
κι αν είχε μιαν ουγγιά τπ’ τη νοημοσύνη του ποντικού
τότε αντί να ήταν άλογο θα ‘ταν καβαλάρης
δεύτερο λοιπόν, βάζω το μουλάρι
και το βάζω δεύτερο μόνο γιατί μπορούμε να το κάνουμε να δουλέψει για χάρη μας
αλλά και τούτο μονάχα σύμφωνα με το δικό του αυστηρό αυτόεπιβαλλόμενο σύστημα
δεν επιτρέπει στο εαυτό του να τρώει υπερβολικά
δέχεται να τραβήξει ενα καρότσι ή ένα άροτρο αλλά όχι και να μετάσχει σε μια κούρσα
δεν δοκιμάζει να πηδήξει κάτι για το οποίο δεν είναι απο τα πριν απόλυτα σίγουρο ότι μπορεί να το πηδήξει
δεν μπαίνει ποτέ σ’ένα μέρος εκτός αν έχει προσωπική αντίληψη του τί βρίσκεται απ’ την άλλη μεριά
κι αποδέχεται να δουλέψει για σένα υπομονετικά επί δέκα χρόνια για να του δοθεί η ευκαιρία να σε κλωτσήσει μια φορά
με μια λέξη απελευθερωμένο απο υποχρεώσεις κι ευθύνες ιστορικές
έχει νικήσει όχι μόνο τη ζωή αλλά και το θάνατο
κι έχει κερδίσει την αθανασία
αν εξαφανιζόταν σήμερα απο τη γη ο ίδιος τυχαίος βιολογικός συνδυασμός που το δημιούργησε χθες θα το δημιουργούσε και σε χίλια χρόνια απο σήμερα
όμοιο απαράλλαχτο κι αδιόρθωτο
πάντα περιορισμένο απ’ τις ελλείψεις που μόνο του δοκίμασε και καθίδρυσε
πάντα ελεύθερο και πάντα προσαρμοσμένο στο περιβάλλον
οι κλέφτες
Φώκνερ
